Η οξιτανική γλώσσα
Τα οξιτανικά είναι μια λατινογενής γλώσσα της νοτιοδυτικής Ευρώπης.
Μπορούμε να την ονομάσουμε με διάφορους τρόπους: τα οξιτανικά είναι ο πιο συνηθισμένος και σαφής όρος, αλλα είναι δυνατή και η χρήση του όρου: γλώσσα του οκ. Ο όρος προβηγκιανά χρησιμοποιείται μερικές φορές για να ορίσει γενικά τα οξιτανικά ή, πιο συχνά, μία από τις διαλέκτους των οξιτανικών.
Οι μείζονες διάλεκτοι των οξιτανικών μοιάζουν μεταξύ τους και είναι ισάξιες: είναι τα γασκωνικά (gascon), τα λεμουζινικά (lemosin), τα αουβερνιατικά (auvernhat), τα βιβαροαλπικά (vivaroalpenc), τα προβηγκιανά (provençal, provençau), τα νισαρντικά (niçard, συχνά συγκαταλέγονται στα προβηγκιανά αλλά είναι αυτόνομα από πολιτιστικής σκοπιάς) και τα λενγκαντουσιανά (lengadocian).
Τα οξιτανικά έχουν μια λαμπρή ιστορία. Από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα χρησιμοποιούνται σε μεγάλο αριθμό λαϊκών, επιστημονικών, τεχνικών, διοικητικών, λογοτεχνικών και μουσικών δραστηριοτήτων.
Η οξιτανική λογοτεχνία υφίσταται συνεχώς εδώ και περισσότερα από χίλια χρόνια. Είναι γνωστή χάρη στους τροβαδούρους (12ος και 13ος αιώνας), τον Φρεντερίκ Μιστράλ (Frederic Mistral, Βραβείο Νόμπελ 1904) και τους νεότερους μεγάλους συγγραφείς. Η οξιτανική μουσική ανθίζει σε όλα τα είδη.
Η Οξιτανία είναι η χώρα της οξιτανικής γλώσσας. Εξαρτάται πολιτικά από τέσσερα κράτη: τη Γαλλία, την Ιταλία, το Μούνεγκε (Μονακό) και την Ισπανία. Η Οξιτανία έχει το σχήμα ενός μεγάλου ισθμού που εκτείνεται από τον Ατλαντικό Ωκεανό μέχρι τη Μεσόγειο Θάλασσα και οριοθετείται από τα βουνά των Άλπεων, του Κεντρικού Ορεινού Όγκου και των Πυρηναίων.
Το Συμβούλιο της Οξιτανικής Γλώσσας: επισκόπηση
Το Συμβούλιο Οξιτανικής Γλώσσας (Conselh de la Lenga Occitana, CLO) είναι σήμερα ο κατεξοχήν θεσμός για την κωδικοποίηση της Οξιτανικής. Ιδρύθηκε το 1996 και το καταστατικό του δημιουργήθηκε το 1997.
Ο κλασσικός τρόπος γραφής είναι το παραδοσιακό σύστημα γραφής των Οξιτανικών από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα. Για μεγάλο χρονικό διάστημα παρουσίαζε μικρές διακυμάνσεις, κάτι το οποίο παλαιότερα ήταν φυσιολογικό. Από το 1935 ο κλασικός τρόπος γραφής έχει παγιωθεί: πρόκειται για το κλασικό σύστημα κανόνων. Αποστολή του CLO είναι να το κάνει γνωστό.
Αυτό το σύστημα κανόνων στοχεύει στην παγίωση ξεκάθαρων κανόνων για τον γραπτό (ορθογραφία) και τον προφορικό λόγο.
Το σύστημα κανόνων εφαρμόζεται τόσο στα κοινά οξιτανικά όσο και στις τοπικές διαλέκτους των Οξιτανικών, τα οποία συνυπάρχουν.
Το Συμβούλιο της Οξιτανικής Γλώσσας ανακτά την ελευθερία δράσης του και δεσμεύεται για τη διατήρηση της ενότητας
Ανακοινωθέν · 28 Αυγούστου 2021
Το Συμβούλιο της Οξιτανικής Γλώσσας (Conselh de la Lenga Occitana, CLO) είναι ο παραδοσιακός οργανισμός κωδικοποίησης των Οξιτανικών. Ιδρύθηκε το 1996-1997, οι εργασίες του συνεχίστηκαν από το 1997 έως το 2007 και άφησε σαφείς λύσεις στους χρήστες της γλώσσας.
Δυστυχώς, το CLO δέχτηκε επιθέσεις και βρέθηκε σε μακρά, αναγκαστική αδράνεια από το 2007 έως το 2021. Αυτή η αδράνεια σήμερα έχει λήξει: το CLO έχει ανακτήσει την ελευθερία δράσης του από τον Ιανουάριο του 2021 και έχει ξαναρχίσει τις συνήθεις δραστηριότητές του. Τα μέλη του αποφάσισαν να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την υπεράσπιση της γλώσσας.
Από τώρα και στο εξής, το CLO δεσμεύεται να βρει εποικοδομητικές λύσεις:
- για τον συρρικνούμενο αριθμό ομιλητών της Οξιτανικής γλώσσας,
- για την έλλειψη δημόσιας αναγνώρισης της γλώσσας,
- για την απώλεια προφορικών και γραπτών δεξιοτήτων στο κίνημα για την προαγωγή της Οξιτανικής γλώσσας,
- για να αντιπαρέλθει τον πολλαπλασιασμό νέων οργανισμών που προωθούν διαφορετικές λύσεις.
Σημειώνουμε το εξής σημαντικό: δεν είναι η νέα δράση του CLO που ενδέχεται να προκαλέσει σύγχυση. Το CLO δεν ευθύνεται για τις πρόσφατες δυσκολίες που έχουν συσσωρευτεί τα τελευταία χρόνια. Το CLO απλά διαπιστώνει αυτή την κατάσταση. Το CLO δεν είναι «μια ακόμη ακαδημία», ακριβώς το αντίθετο, είναι ένας προγενέστερος και παλαιότερος οργανισμός.
Από το 2021 και στο εξής, το CLO θα ενεργεί αναλαμβάνοντας απλές και εποικοδομητικές πρωτοβουλίες.
1) Το CLO θα δημοσιοποιήσει το κλασικό σύστημα κανόνων των Οξιτανικών, όπως είχε παγιωθεί μέχρι το 2007, με βάση τις εργασίες των Λουίς Αλιμπέρτ (Loís Alibèrt), Ρουμπέρτ Λαφούν (Robèrt Lafont) και Πέιρε Μπεκ (Pèire Bèc) (ωστόσο, αυτό δεν θα αποτρέψει την επίλυση ορισμένων ασυνεπειών, εάν χρειαστεί).
2) Το CLO στηρίζει την ύπαρξη ενός σταθερού συστήματος κανόνων. Το CLO θα απέχει στο εγγύς μέλλον από τη θέσπιση νέων κανόνων για το ήδη καθιερωμένο λεξιλόγιο. Με αυτόν τον τρόπο, το CLO θέλει να αποδείξει σαφέστατα ότι εργάζεται προς την κατεύθυνση της οργάνωσης και της σταθερότητας.
3) Το CLO θα προτείνει συγκεκριμένες λύσεις για την αποκατάσταση της ενότητας του συστήματος κανόνων. Θα επιδιώξει να αποκαταστήσει τους δεσμούς μεταξύ των ειδικών δημιουργώντας έναν διευρυμένο χώρο συζήτησης. Θα προτείνει επίσης τη διατήρηση εποικοδομητικών σχέσεων με τους νέους φορείς που προέκυψαν μετά το 2007.
4) Το CLO δεσμεύεται να τηρεί τους ορθούς κανόνες της γλώσσας κατά την εκτέλεση του έργου του. Ακολουθεί τις διεθνείς μεθόδους της γλωσσολογίας, δηλαδή της επιστήμης που ασχολείται με τη μελέτη της γλώσσας.
5) Οι γλωσσολόγοι παίρνουν τις αποφάσεις στο πλαίσιο του CLO, καθορίζουν τους στόχους του και ελέγχουν τη συνέπεια των δημοσιεύσεών του.
6) Το CLO καλωσορίζει γλωσσολόγους και πολιτιστικούς παράγοντες που τηρούν τις μεθόδους της γλωσσολογίας.
7) Το CLO δεν αντιπαραθέτει τα κοινά Οξιτανικά και τις τοπικές διαλέκτους των Οξιτανικών. Τα κοινά Οξιτανικά στοχεύει στην συμπερίληψη των διαλέκτων που έχουν παγιωθεί και οι οποίες παρουσιάζουν συγκλίνουσες μορφές (πολυκεντρική γλώσσα) σύμφωνα με το όραμα των Λουίς Αλιμπέρτ (Loís Alibèrt), Ρουμπέρτ Λαφούν (Robèrt Lafont) και Πέιρε Μπεκ (Pèire Bèc).
8) Το CLO έχει αρμοδιότητα σε όλες τις περιοχές όπου ομιλείται η γλώσσα. Στηρίζει την ύπαρξη ενός κοινού συστήματος κανόνων που θα διαμορφώνεται με βάση τη συνέχεια της γλώσσας και όχι σύμφωνα με κρατικές πολιτικές.
9) Το CLO λειτουργεί δημοκρατικά και με διαφάνεια. Στις συνεδριάσεις του τηρούνταν πάντοτε και θα τηρούνται πρακτικά.
10) Το CLO εργάζεται για τη σύνδεση των διαφόρων γενεών του Οξιτανισμού: διασφαλίζει τη συνέχεια των θεσμών και τη μετάδοση της επιστημονικής γνώσης. Η παγίωση ενός σταθερού γλωσσικού συστήματος κανόνων, από γενιά σε γενιά, κατατείνει σε αυτό.
Συμβούλιο της Οξιτανικής Γλώσσας